Ηρακλής Μήλλας για Τα Νέα– 27.6.2018 

Τουρκία: εκλογές και μετά

            Όσοι περίμεναν ένα πολύ διαφορετικό αποτέλεσμα στις εκλογές στην Τουρκία θα πρέπει να ομολογήσουν – στον εαυτό τους πρωτίστως - ότι δεν τη γνωρίζουν. Δεν ήταν μόνο αναμενόμενο το αποτέλεσμα αλλά και «επιβεβλημένο». Αναμενόμενο, επειδή οι δημοσκοπήσεις, όσο αναξιόπιστες και αν ήταν έδειχναν ότι ο Ερντογάν διατηρούσε τον κορμό των ψηφοφόρων του. Μετά δε τη συμμαχία Ερντογάν-Μπαχτσελή και την υπόδειξη κοινού υποψηφίου για την προεδρία οι τυχόν απώλειες θα καλυπτόταν από τους νέους του συντρόφους.

            Αλλά τα αποτελέσματα ήταν και επιβεβλημένα. Ο Ερντογάν δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια ήττα που θα τον απομάκρυνε από την εξουσία. Όπως έγραψαν και αναλυτές στον δυτικό κόσμο, ακόμη και αν έχανε τις εκλογές δεν θα έχανε την εξουσία. Με αυτό υπαινίχθηκαν ότι θα κάνει «ότι χρειάζεται» για να κερδίσει τις εκλογές και να μην ρισκάρει να λογοδοτήσει για τις οικονομικές και πολιτικές ατασθαλίες του.

            Και όντως έκανε ότι μπορούσε: οι εκλογές έγιναν σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, πολλοί αντίπαλοί του βρέθηκαν στις φυλακές, ειδικά οι κάλπες στις περιοχές των Κούρδων μεταφέρθηκαν μακριά από τα χωριά τους με πρόφαση την ασφάλεια, σχεδόν όλα τα ΜΜΕ λειτούργησαν μόνο για την εξουσία, υποσχέθηκε στα πρόθυρα μιας οικονομικής κρίσης πράγματα που δεν γίνονται και εμφάνισε ένα προφίλ δυνατού ηγέτη με επεμβάσεις σε ξένες χώρες και συγκρουόμενος λεκτικά σχεδόν με τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτά απέδωσαν. Αν κατά την καταμέτρηση των ψήφων φαινόταν ότι αυτά δεν αρκούν θα μπορούσε «κάπως» να επέμβει για να βγουν οι αριθμοί. Ποιος θα τον έλεγχε και ποιος θα τον εμπόδιζε; Μάλλον δεν χρειάστηκε.  

            Όταν κάποτε ο Ερντογάν χάσει την εξουσία αυτό θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική και πολιτική ζωή της Τουρκίας. Αλλά η νέα του νίκη απλώς εξασφαλίζει τη συνέχεα. Ο πρόεδρος, ως ο ηγέτης που θα έχει απεριόριστες εξουσίες θα μπορεί να κυβερνήσει με προεδρικά διατάγματα. Αυτό έκανε όμως τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το πραξικόπημα του 2016 με το δικαίωμα που του παρέχει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Τώρα θα είναι περισσότερο «νόμιμος».

            Το δε κοινοβούλιο θα έχει τώρα επίσημα περιορισμένες εξουσίες, όπως στην πράξη είχε τα τελευταία χρόνια. Ο Ερντογάν ήταν ο απόλυτα κυρίαρχος ηγέτης τους τελευταίους μήνες πάνω από όλες τις εξουσίες που κανονικά υπάρχουν στα δημοκρατικά κράτη. Με την υποστήριξη (τον συνασπισμό) του Μπαχτσελή δεν θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα ούτε στη βουλή. Ήδη το σύνθημά του σε αυτές τις εκλογές ήταν «Συνέχεια!» Θα συνεχίσει όπως το δήλωσε.

            Εκεί που θα προκύψουν οι αλλαγές θα είναι μάλλον στην εξωτερική πολιτική και στην οικονομία. Δεν του είναι πλέον απαραίτητο να παριστάνει τον δυνατό άνδρα και έτσι μπορεί να περιμένουμε μια πιο φυσιολογική σχέση με τους γείτονες και τους συμμάχους της χώρας. Δεν εννοώ υποχωρήσεις στις πάγιες θέσεις της Τουρκίας στο θέμα Ελλάδας. Η δε οικονομία αναμένεται να επιβάλει τους δικούς της κανόνες. Αυτή θα είναι η μεγάλη πρόκληση που θα βρει μπροστά της στο βραχυπρόθεσμο μέλλον η Τουρκία.  

*